Son dönemde özellikle erkekler arasında popüler olan Teşkilat-ı Mahsusa, gerek yüzük gerekse de kolyelerin üzerinde sembolüyle dikkat çekiyor. Geçmişte birçok gizli operasyon yürüten ve şimdilerde dizilerle tekrar gündeme gelen bu örgütü ne kadar tanıyoruz? Bugün sizler için Türkçü ve İslamcı siyasi görüşler çizgisinde hareket eden Teşkilat-ı Mahsusa hakkında kapsamlı bir yazı hazırladık. Sıkılmadan okumanız ve faydalı olması dileğiyle 🙂
Teşkilat-ı Mahsusa Nedir?
Enver Paşa komutasında, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin bünyesinde kurulmuş bu gizli teşkilat, Türkçü ve İslami görüşleri benimsemiştir. Bu görüşler ışığında hem yurt içi hem de yurt dışında birçok eylemde bulunmuştur. Eylemler içerisinde propaganda, örgütlenme, karşı-istihbarat ve suikast bulunmaktadır. Şahitlerin verdiği ifadelere bakıldığında 1911 yılından sonra etki olduğu ve 5 Ağustos 1914 yılında resmi bir örgüt olmuştur. Resmi örgüt olmasıyla birlikte Harbiye Nezareti’ne bağlanmıştır.
8 Ekim 1918 yılında İttihat ve Terakki hükümetinin iktidardan düşmesiyle Teşkilat-ı Mahsusa örgütü de resmen kapatılmıştır.
Kim Kurdu?
Konu hakkında birçok kaynakta bu gizli örgütün Enver Paşa tarafından kurulduğu yazılmaktadır. Fakat konuyu tartışan tarihçilerin bir kısmı böyle bir örgütün hiç var olmadığını savunmaktadır. Herkesin konu hakkında farklı görüşler savunduğu bu gizli cemiyet, hala eylemlerine devam ediyor mu? Bu soru da hala akıllardaki tazeliğini koruyor. Kimi tarihçiler Teşkilat-ı Mahsusa örgütünün faaliyetlerine devam ettiğini dile getirmektedir.
Neden Kuruldu?
Gizli örgütün bilinen son başkanı Hüsamettin (Ertürk) Bey teşkilatın kuruluş amacını şu şekilde anlatmıştır:
“Teşkilatın kuruluş amacı tüm İslam bayraklarını bir çatı altında toplamaktır. Öteki yandan da Türk ırkını siyasi bir birlik içerisinde bulundurmaktır.”
Örgütün gizli kalması için kurucusunun kimliği de gizlenmiş ve bu hep soru işareti olarak kalmıştır. 1. Dünya Savaşı sırasında İngilizler Basra’yı el geçirince, Teşkilat-ı Mahsusa liderlerinden olan Süleyman Askeri, içerisinde Arap ve Kürt aşiretlerin bulunduğu bir çeteyle İngilizlere karşı vur-kaç saldırıları yapmış ve Abadan’daki petrol tesislerini ateşe vermiştir. Bunun üzerine karşılık veren İngilizler, 12-14 Nisan 1915 yılında Türk ordusunu Şuaybe’de ağır bir yenilgiye uğratmıştır. Sorumluluğu kendinden gören Osmanlı askeri Süleyman Askeri, 14 Nisan’da kendi tabancasıyla intihar etmiştir.
Teşkilat-ı Mahsusa Üyeleri
Yeni Şafak gazetesinde 14 Kasım – 23 Kasım 2005 tarihlerinde yayınlanan yazı dizisine göre Teşkilat-ı Mahsusa’da görev alan bazı ünlü kişiler şu şekildedir;
- Enver Paşa,
- Kaymakam Süleyman Askeri,
- Eşref Sencer Kuşçubaşı,
- Zenci Musa,
- Yakub Cemil,
- Bahattin Şakir,
- Mithat Şükrü Bleda,
- Ohrili Eyüb Sabri,
- Fuat Balkan,
- Teğmen Hilmi Musallimi,
- İsmail Canbulat,
- Piyade Subayı Rasuhi Bey,
- Filibeli Hilmi Bey,
- Şerif Burgiba,
- Arabistan’da İbn ür-Reşit,
- Nuri Killigil ve Halil Kut Paşa Paşalar,
- Ali Fethi Okyar,
- Hacı Selim Sami,
- “Kel Ali” lakaplı Ali Çetinkaya,
- İlk tayyareci şehitlerden Sadık Bey,
- Çerkes Reşit Bey,
- Ahmet Fuat Bulca,
- Nuri Conker,
- Rauf Orbay
Oldukça yaygın bir şekilde örgütlenen Teşkilat-ı Mahsusa, 1.Dünya Savaşı’nda askeri birliklerden oluşmaktaydı. Öyle ki en geniş olduğu zamanlarda çeşit İslam ülkelerindekileri de hesaba katınca 30 bin kişiye ulaştığı söylenmektedir.
