Sıkıştırılarak Üretilen: Sıkma Kehribar Nedir?

Türk erkeklerinin çok sevdiği aksesuarları olan tesbihler, eski zamanlardan günümüze kadar hiç bir modaya uymadan kendi geleneksel ruhunu korumuş, artık Türk kültürünün ayrılmaz parçası haline gelmiştir. Tesbihler birçok farklı taşlardan ve malzemelerden dizilse de kehribar tesbih çeşitleri, her zaman kendi popülaritesini korumuş ve en çok tercih edilen modeller olmuşlardır. Bugün sıkma kehribar nedir konusunu derinlemesine inceleyeceğiz.

Kehribar tesbihler, damla kehribar tesbih, ateş kehribar tesbih ve sıkma kehribar tesbih olmakla üç çeşitte bulunuyor. Ama bu kehribar tesbihleri birbirinden ayıran özellikler vardır.

Damla kehribar tesbihler doğal kehribar taşından dizilen tesbihlerdir. Bu tesbihlerde doğal reçine zaten kendini kapanımları, dokusu ve tesbihi çekerken veya avuç içinde sıkarken ortaya çıkan kendine has kokusuyla belli etmektedir. Dilerseniz bu konuyla ilgili detaylı bilgi için daha önceden bloğumuzda paylaşmış olduğumuz Kehribarın En doğal Hali: Damla Kehribar Nedir? yazımızı okuyabilirsiniz.

Kehribar tesbihlerin ateş ve sıkma çeşitlerinde ise kullanılan taşlar insan eli değen ve yapay yollarla elde edilen reçineden hazırlanmaktadır. Doğal kehribar taşı değilse neden bu tesbihlere kehribar denilmektedir? dediğinizi duyar gibiyiz.

Daha önce blogumuzda ateş kehribar tesbih modellerinden, neden böyle adlandırıldıklarından sizlere bahsetmiştik. Bu yazımızın konusu ise sıkma kehribarlardır. O zaman sırasıyla Sıkma Kehribar Nedir? Sıkma Kehribar Özellikleri nelerdir? Sıkma Kehribar nasıl anlaşılır? gibi soruları sizler için tek tek yanıtlayalım.

Sıkma Kehribar Nedir?

Sıkma kehribar da ateş kehribarı gibi laboratuvar ortamında hazırlanan kimyasal içerikli yapay reçinelerdir. Aynı zamanda amberoid de denilmektedir. Amberoid bakalit ailesinin en nadir türlerindendir. Bakalit ise Leo Hendrik Baekeland adında Belçika asıllı Amerikalı kimyacı tarafından bulunmuştur. Bakalitler, ana malzemesini fenol ve formaldehit birleşiminin oluşturduğu yapay reçinelerdir.

Sıkma kehribarın da ham maddesini fenol ve formaldehit birleşimi teşkil etmektedir. Ama sıkma kehribarlar yarı sentetik taşlardır. İçeriğinde aynı zamanda ateş kehribarda olmayan doğal kehribar tozu da bulunmaktadır. Sıkma kehribar, farklı reçinelerin yüksek sıcaklıkta kehribar tozu ile birlikte sıkıştırılması sonucunda elde ediliyor.

Sıkma Kehribar Özellikleri

Sıkma kehribar damla kehribarı taklit amaçlı doğal kehribar tozunun kimyasallarla birleşiminden elde edilen yapay kehribar türüdür. Peki sıkma kehribarın doğal damla kehribardan farkı nedir?, Sıkma kehribar özellikleri nelerdir?

Sıkma kehribarın ana malzemesini teşkil eden fenol ve formaldehit maddesi şeffaf olduğu için sıkma kehribar tesbih modelleri de şeffaf, camsı formu ile seçiliyorlar. Ayrıca kullanıldıkça renk alması, yani renginin koyulaşması sıkma kehribar özellikleri arasında en ilginç olanıdır. Önce sarımsı renkte olan bu taşlar kullanıldıkça portakal sarısı rengini alır, zamanla daha da koyulaşarak vişne rengi ve sonda siyah renk alırlar.

Sıkma kehribar tesbih modellerinin ateş kehribar tesbihlerde olduğu gibi yumuşak dokusu vardır. Muazzam camsı parlaklığı ve yumuşak dokusu aynı zamanda tesbihin çekimini de kolaylaştırıyor.

Sıkma Kehribar Tesbih

Sıkma kehribarın kendine has bir formülü vardır. Bu formül günümüzde tüm detaylarıyla malesef ki bilinmemektedir. İlk zamanlarda farklı eşyalar ve objeler için kullanılsa da günümüzde en çok tesbih yapımında karşımıza çıkmaktadır.

Sıkma kehribar tesbih modellerinin renk değiştirmesi bu tesbihlerin dikkat çekmesine neden oluyor. Koyu renklerdeki sıkma kehribar tesbihler ise en değerli olanlarıdır. Bu tesbihlere Osmanlı sıkması da denilmektedir.

Osmanlı sıkma kehribar tesbih modelleri ilk yapılan sıkma kehribarlardan olduğu ve koleksiyon değeri taşıdıkları için yeni sıkma kehribarlardan daha değerlidir. Hatta yüksek el işçiliğine sahip Osmanlı döneminden kalma sıkma kehribar tesbihler neredeyse damla kehribar tesbih fiyatına ulaşmıştır.

Bu taşlar laboratuvar ortamında yapıldıkları için mavi, lacivert, yeşil renklerde de sıkma kehribar taşlar elde edilebiliyor. Özel işçilik talep eden yarı doğal yarı sentetik sıkma kehribar tesbih modelleri bugün farklı süslemelerle, imame kısmındaki işlemelerle ve püskül detaylarıyla karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda uygun fiyatlı oluşu ve doğal kehribara benzerliği ile de en çok tercih edilen tesbihlerdendir.

Sıkma Kehribar Nasıl Anlaşılır?

Sıkma kehribar tesbih modelleri zaten doğal olmayan laboratuvar ortamında elde edilen taşlardan dizilmektedir. Bu taşlar zaten kimyasal iken ve fiyatları damla kehribar tesbih modellerine nazaran uygun rakamlarda sunulurken piyasada bir de sahte sıkma kehribarlar vardır.

Peki gerçek sıkma kehribar nasıl anlaşılır? Sıkma kehribarın gerçek ya da plastik olduğunu anlamanın yolu bu taşın üzerine aseton damlatmaktır. Ek kimyasal katkı maddeleri kullanılarak yapılan sahte sıkma kehribar taşlar asetonun etkisiyle hemen zarar görecektir.

Ayrıca gerçek sıkma kehribarın çekimi yumuşak ve kolaydır, asla plastik etki yaratmaz. Aynı zamanda camsı formu vardır. Plastik malzemelerden yapılmış tesbihlerin çekimi gerçek sıkma kehribar gibi akıcı ve rahat olmaz.